Acil Durum Eylem Planı ve Tatbikat
Acil durumlar, her yıl işletmelerde gerek can kaybı ve gerekse maddi kayıplara yol açmaktadır. Ancak bunun önüne geçilebilir. İşletmeler böylesi durumlara hazırlıklı ise, hasar ve yaralanma ya da can kayıpları engellenebilir, etkileri azaltılabilir ve işletmeler normal hayatlarına daha hızlı geri dönebilir.
Genel bir tanımla acil durum planları, bir yerleşme biriminin, bu birim köy, ilçe, veya il olabilir, karşı karşıya bulunduğu tehlikeleri, bu tehlikelerin meydana gelmesi halinde uğranacak, kayıp ve zararları gerçekçi bir biçimde ortaya koyan ve bu kayıp ve zararların en düşük düzeyde tutulabilmesi için, kimlerin, ne zaman, hangi görev ve yetkiyle, hangi kaynaklar kullanılarak görev üstleneceklerini açıkça tanımlayan bir belgedir. Bu özellikleriyle de acil durum planları, değişen şartlar, yeni ortaya çıkan tehlike ve riskler, görev, yetki ve sorumluluklardaki değişmeler ve gelişmeleri sürekli olarak güncel tutan, planlarda kendilerine görev verilen personeli eğiten, büro veya arazi çalışmaları ile test eden ve sürekli geliştirilen çalışmalara ihtiyaç duymaktadır.
Acil durum planları uygulamada çok sık görüldüğü şekilde bir kez hazırlanıp daha sonra unutulan belgeler değillerdir. Daha açık bir ifade ile, acil durum planlaması bir plan elde etmek için bir kez yapılan bir çalışma olmayıp, gerçek olaylardan elde edilen dersler, eğitim ve tatbikatlar sırasında görülen eksiklikler dikkate alınarak, sürekli güncelleştirilmesi ve geliştirilmesi gereken bir süreçtir.
Acil Durum Yönetimi Kapsamında Verilen Eğitimler:
- Temel Acil Durum Eğitimleri - İleri Düzey Acil Durum Eğitimleri, - Yangın ve Yangından Korunma İlkeleri - Koruma ve Kurtarma Senaryoları - Acil Durum ve Yangın Tahliye Tatbikatları - Genel İlkyardım Eğitimleri - Çevresel Felaketlere Yönelik Acil Durum Tedbirleri - Tahliye Senaryolarına Hazırlık Eğitimleri - Depreme Hazırlıklı olma
Acil ve beklenmedik durumların; çalışmaları olumsuz yönde etkileyecek sonuçlar yaratmasını engellemek, acil ve beklenmedik durum sırasında ve ertesinde olağan hizmetlerinin sunumuna devam edilmesini sağlamak amacıyla hazırlanmış plan ve programlardır. Olası felaketlere karşı hazırlıklı ve organize olmak, önceliklerin ve kritik süreçlerin belirlendiği, değişimlerin takip edildiği, detaylı ve organize bir iş devamlılığı planına sahip olmayı gerektirmektedir. Acil durum; çalışanlar, müşteriler, ziyaretçiler veya halk arasında ölüm ve ciddi yaralanmaya neden olabilecek veya işin durmasına, faaliyetlerin aksamasına, fiziksel veya çevresel olarak zarar görmesine, tesisin mali yapısının bozulmasına ve toplum içinde itibarının düşmesine neden olabilecek, plan dışı, istem dışı gelişen olaylardır. Örnek; • Yangın, • Deprem, • Tehlikeli Madde Olayları, • Sel ve Su Baskınları, • Aşırı Soğuk ve Aşırı Sıcak, • Sabotaj, • Toplumsal Olaylar, • Patlama,
Acil Durum Eğitimi Alması Gereken Ekipler:
- Acil durum müdahale ekipleri, - Kriz masası yönetim kadrosu, - Pasif kadrolardır
Alınması Gereken Eğitimler:
- Tehlikeli kimyasallar, depolama, kullanma, korunma ve taşıma eğitimi, - Kimyasal kaza acil durum eğitimi, - Ofis çalışanları yangın ve deprem eğitimi, - Endüstriyel tesisler yangın, deprem eğitimi, - Bina ve tesis çalışanları için depremden korunma ve davranış eğitimi, - Başta deprem ve yangın bazlı olmak üzere, genel acil durum arama ve kurtarma eğitimi, - Acil ilk yardım eğitimi.
Acil Durum Eylem Planı Hazırlık Aşaması:
Öncelikle bina, tesis, proje, işletme ne durumda olursa olsun "RİSK ANALİZ RAPORU" nun hazırlanması gereklidir. Bu raporla birlikte, mevcut risklere yönetmelik ve ilgili güncel mevzuata uygun çözüm önerileri, bütçe planlaması ve tüm bu çalışmaların takibi yapılmalıdır. Olay öncesi, olay sırasında ve olay sonrası şeklinde hazırlanması gereken Acil Durum Eylem Planı'nda amaç; olayların çıkmaması, büyümemesi veya büyüdüğü takdirde yapılacak olan tüm çalışmaların önceden belirlenmesi ve görev yapan tüm çalışanların görev, yetki ve sorumluluklarının belirlenmesidir. Acil durum eylem planında olması gereken bölümleri; kapsam, acil durum organizasyonu, sorumluluk ve Yürütme, araç, gereç, takım ve teçhizatlar, acil durumun aşamaları ve personelin hareket tarzı, tesisin riskli bölgeleri, acil durum toplanma bölgeleri, tesis veya binaya ait olası acil durum kaçış yolları ve çıkış kapıları, acil durumlarda aranacak önemli telefonlar olarak sıralayabiliriz. Bu planlar çerçevesinde haberli ve habersiz yapılacak tatbikatlar, önlem ve müdahale çalışmalarına sağlıklı bir süreklilik kazandırması açısından büyük önem taşır. Tatbikatlar, tam boyutlu ve işlevsel olmalıdır. Bir tatbikat, ne kadar gerçeğe uygun ve tatbikatın zorluk derecesi ne kadar yüksek olursa o kadar gerçek olaya yaklaşılmış olur ve daha sağlıklı sonuçlar elde edilir.
